Afgreiðslufundir byggingarfulltrúa eru alla jafna haldnir 1. og 3. miðvikudag í mánuði utan júlímánaðar þegar fundir falla niður vegna sumarfría. Til að erindi til afgreiðslu byggingarfulltrúa verði tekið fyrir þarf það að hafa borist ásamt fullnægjandi gögnum í síðasta lagi viku fyrir fund.
Ritari byggingarfulltrúa eða aðrir starfsmenn embættisins fara yfir hvort öll nauðsynleg gögn hafi borist svo taka megi málið fyrir á afgreiðslufundi hjá byggingarfulltrúa. Í því felst meðal annars yfirferð á skráningartöflu til samræmis við fyrirliggjandi uppdrætti. Sé umsókn ófullnægjandi, skráningartafla ekki í samræmi við uppdrætti eða gögn vantar, er haft samband við hönnuð og/eða umsækjanda og bent á hvað lagfæra þurfi til að taka megi málið fyrir.
Leiðbeiningar vegna umsóknar um byggingarleyfi / byggingarheimild:
Ferli umsóknar um byggingarleyfi /byggingarheimild skiptist í tvo meginþætti:
1. Samþykkt byggingaráforma
2. Útgáfa byggingarleyfis eða byggingarheimildar
1. Samþykkt byggingaráforma:
- Eigandi/umsækjandi byrjar ferlið með því að sækja um byggingarleyfi /byggingarheimild í gegnum rafræna Þjónustugátt UTU. Innskráningin krefst rafrænna skilríkja eða Íslykils.
- Mikilvægt er að samþykki allra eiganda byggingarlóðarinnar liggi fyrir eða séu skráðir umsækjendur um byggingarleyfið / byggingarheimildina.
- Umsækjandi tilgreinir m.a. hönnunarstjóra verksins á umsókninni. Í framhaldinu mun Þjónustugáttin senda hönnunarstjóranum beiðni um staðfestingu þess að hann taki verkið að sér og að fengnu slíku samþykki getur hönnunarstjórinn í kjölfarið sent öll hönnunargögn inn á þetta tiltekna mál í gegnum Þjónustugáttina.
- Athugið að hönnunarstjórinn getur sjálfur sótt um byggingarleyfi eða byggingarheimild í umboði eiganda – samhliða því að hann sendir inn viðeigandi hönnunargögn.
- Nauðsynleg fylgigögn sem hönnuður sendir inn í gegnum Þjónustugáttina eru:
Aðaluppdrættir:
a. Aðeins hönnuðir sem hafa til þess löggilt réttindi s.s. arkitektar, byggingafræðingar, tæknifræðingar og verkfræðingar geta hannað og skilað inn aðaluppdráttum.
b. Á uppdráttum skulu koma fram útlitsmyndir mannvirkisins frá öllum hliðum, snið og grunnmynd eða grunnmyndir sé mannvirkið á fleiri en einni hæð. Þessir uppdrættir ásamt byggingarlýsingu skulu að jafnaði vera í mælikvarða 1:100 eða 1:50 á pappír eða á rafrænu formi samkvæmt ákvörðun leyfisveitanda.
d. Sé bygging eða starfsemi sérstaks eðlis getur leyfisveitandi, þ.e. byggingarfulltrúi, krafist þess að greinargerð fylgi umsókn. Leyfisveitandi ákveður hvort og að hvaða leyti leggja þarf fram aðaluppdrætti vegna breytinga á þegar byggðum mannvirkjum.
e. Afstöðumynd er að jafnaði í mælikvarða 1:500 eða 1:1000. Á afstöðumynd skal koma fram staðsetning mannvirkja á lóðinni og málsetning sem sýnir fjarlægð að nærliggjandi lóðarmörkum ( lágmark 10 m). Ennfremur skulu koma fram útlínur á nærliggjandi lóðum og aðkomu. Gera skal grein fyrir bílastæðum og staðsetningu á rotþróm eftir því sem við á (dreifbýli). Bent er á kortasjá á heimasíðunni http://map.is/sudurland (Athugið að Kortasjáin þarfnast nýlegra vafra eins og t.d. Edge, Firefox eða Chrome til að virka eðilega).
Gátlisti hönnuða vegna aðaluppdrátta Gátlisti 2019 (PDF) – Gátlisti 2019 (excel)
Skráningartafla á rafrænu formi (excel – útgáfa 5.00) vegna allra nýrra mannvirkja svo og vegna breytinga á stærð eða breytinga á eignarmörkum eldri mannvirkja. Samantekt úr skráningartöflu á einnig að koma fram á teikningu.
Önnur gögn sem leyfisveitandi, þ.e. byggingarfulltrúi telur nauðsynleg vegna afgreiðslu umsóknar, s.s. umsögn Vinnueftirlits ríkisins, slökkviliðs og annarra eftirlitsaðila og gögn sem sýna fram á eignarheimildir, réttindi hönnuða o.fl.
Heimilt er að samþykkja byggingaráform og gefa út byggingarheimild/byggingarleyfi samtímis hafi öllum gögnum verið skilað til leyfisveitanda og umsóknin í samræmi við skipulag.
Samræmi umsóknar við skipulag:
Áður en umsókn er tekin til afgreiðslu fer byggingarfulltrúi í samráði við skipulagsfulltrúa yfir hvort erindið samræmist gildandi skipulagi, þ.e. aðalskipulagi sveitarfélagsins og deiliskipulagi viðkomandi svæðis.
- Ef umsóknin er í samræmi við gildandi deiliskipulag verður hún tekin fyrir á næsta mögulega afgreiðslufundi byggingarfulltrúa til formlegrar afgreiðslu.
- Ef umsóknin er í ósamræmi við gildandi deiliskipulag er það bókað í fundargerð á afgreiðslufundi byggingarfullrúa.
- Ef ekki er til deiliskipulag fyrir viðkomandi svæði er það bókað á næsta afgreiðslufundi byggingarfulltrúa og málinu vísað áfram til afgreiðslu skipulagsnefndar og það sama á við ef óvissa er um samræmi umsóknar við gildandi aðalskipulag og/eða deiliskipulag.
- Fundargerð afgreiðslufundar byggingarfulltrúa er birt samdægurs á vefsíðu embættisins, www.utu.is. Auk þess eru afgreiðslubréf byggingarfulltrúa birt öllum umsækjendum í pósthólfum þeirra á island.is (sjá „Mínar síður“) – í samræmi við 20. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 og lög um stafrænt pósthólf í miðlægri þjónustugátt stjórnvalda nr. 105/2021. Afgreiðslubréfin verða þó enn um sinn a.m.k. send umsækjendum í tölvupósti og í einstaka tilvikum í bréfpósti.
Sjá nánar um Pósthólfið á island.is
Í samræmi við ákvæði 44. gr. skipulagslaga nr. 123/2010 og gr. 5.9 í skipulagsreglugerð metur skipulagsnefnd hvort umsóknin sé í samræmi við landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar í þegar byggðu hverfi eða húsaþyrpingar í dreifbýli.
- Ef nefndin telur að umsókn samræmist aðalskipulagi hvað varðar landnotkun, byggðamynstur og þéttleika byggðar er skipulagsfulltrúa falið að grenndarkynna umsóknina. Þegar aðrir aðilar eru ekki taldir eiga hagsmuna að gæta en sveitarfélagið sjálft og sá sem sækir um breytinguna, er heimilt að falla frá grenndarkynningu og vísa málinu aftur til afgreiðslu byggingarfulltrúa. Rökstuðningur fyrir slíkri afgreiðslu þarf að koma fram í bókun skipulagsnefndar.
- Ef nefndin telur að umsókn sé í samræmi við aðalskipulag en ekki í samræmi við byggðamynstur og þéttleika byggðar, eða að hún varði almannahagsmuni á einhvern hátt (t.d. vegna umfangs), getur nefndin ákveðið að gildistaka deiliskipulags sé forsenda leyfisveitingarinnar. Umsækjanda er tilkynnt formlega um niðurstöðu skipulagsnefndar og ákveði umsækjandi að fara í deiliskipulagsferli er uppaflegt byggingarmál sett í bið þar til deiliskipulag fyrir svæðið hefur tekið gildi. Að öðrum kosti er málinu lokað.
- Ef nefndin telur að umsóknin sé í ósamræmi við skipulag er henni hafnað og byggingarfulltrúa falið að tilkynna umsækjanda um það með skriflegum hætti.
- Allar afgreiðslur skipulagsnefndar eru háðar staðfestingu sveitarstjórnar.
- Þegar sveitarstjórn hefur staðfest afgreiðslu skipulagsnefndar um að erindið þurfi að grenndarkynna er umsókn og gögn send til kynningar til þeirra aðila sem taldir eru eiga hagsmuna að gæta. Við grenndarkynningu er gefinn að lágmarki 4 vikna frestur til að koma með athugasemdir við umsóknina og skulu þær vera skriflegar.
- Heimilt er að stytta athugasemdafrest og ljúka afgreiðslu málsins ef þeir aðilar sem fengu grenndarkynningu senda staðfestingu með undirritun sinni á kynningargögnin að þeir geri ekki athugasemd við fyrirhuguð áform.
Málsmeðferð að lokinni grenndarkynningu:
- Berist engar athugasemdir við grenndarkynningu vegna umsóknar um byggingarleyfi / byggingarheimild, er málinu vísað beint til afgreiðslufundar byggingarfulltrúa.
- Berist athugasemdir við grenndarkynningu er málinu á ný vísað til umfjöllunar í skipulagsnefnd. Áður er umsækjanda þó gefinn kostur á að koma með viðbrögð við atriðum sem tilgreind eru í athugasemd-/um.
- Þegar skipulagsnefnd tekur málið til afgreiðslu liggja fyrir gögn grenndarkynningarinnar, innkomnar athugasemdir og eftir atvikum viðbrögð umsækjanda. Málinu er síðan vísað til sveitarstjórnar sem tekur endanlega ákvörðun.
- Þeir sem gera athugasemdir við grenndarkynninguna fá senda umsögn skipulagsnefndar/sveitarstjórnar. Að lokinni samþykkt sveitarstjórnar getur byggingarfulltrúi tekið umsóknina fyrir á afgreiðslufundi og í framhaldinu gefið út byggingarleyfi / byggingarheimild þegar fullnægjandi gögn liggja fyrir.
- Ákveði sveitarstjórn að hafna umsókninni á grundvelli athugasemda sem berast vegna grenndarkynningar, er umsækjanda tilkynnt um þá niðurstöðu bréflega.
- Heimilt er að vísa niðurstöðu sveitarstjórnar, hvort sem umsókn er samþykkt eða hafnað, til Úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála (ÚUA). Frestur til að skjóta máli til nefndarinnar er einn mánuður frá því að kæranda varð kunnugt, eða mátti vera kunnugt, um ákvörðun þá sem kæra á.
Afgreiðslufundur byggingarfulltrúa:
Þegar fullnægjandi gögn hafa borist og fyrir liggur niðurstaða hvað varðar samræmi umsóknar við skipulag, þá er málið skráð tilbúið til afgreiðslu og verður tekið fyrir á næsta afgreiðslufundi byggingarfulltrúa. Afgreiðslufund byggingarfulltrúa situr byggingarfulltrúi ásamt aðstoðarmönnum sínum og þar er farið yfir hvort gögn umsóknar uppfylli öll viðeigandi ákvæði laga um mannvirki og byggingarreglugerðar. Einnig situr fulltrúi frá Brunavörnum Árnessýslu flesta afgreiðslufundi byggingarfulltrúa með málfrelsi og tillögurétt. Byggingarfulltrúi hefur heimild til að leita umsagnar annarra eftirlitsaðila eða ráðgjafa, s.s. lökkviliðs, heilbrigðiseftirlits, Vinnueftirlits ríkisins og Minjastofnunar við yfirferð uppdrátta, óháð því hver annast byggingareftirlit.
Samþykkt byggingaráform:
Fái mál samþykki á afgreiðslufundi byggingarfulltrúa fær umsækjandi afgreiðslubréf frá byggingarfulltrúa sem staðfestir að byggingaráform hafi verið samþykkt. Í bréfinu fylgja með upplýsingar um hvaða gögnum þurfi að skila inn í kjölfarið til að hægt sé að gefa út formlegt byggingarleyfi eða byggingarheimild. Athugið að tilkynning um samþykkt byggingaráform veitir umsækjanda ekki heimild til að hefja byggingarframkvæmdir. Byggingarleyfi eða byggingarheimild er gefið/n út þegar fyrir liggur samþykkt um byggingaráform og önnur fullnægjandi gögn, s.s. uppáskriftir byggingarstjóra og iðnmeistara, og burðarvirkis- og lagnateikningar hafa fengið jákvæða yfirferð hjá byggingarfulltrúa. Þegar bréf um samþykkt byggingaráform er sent út er jafnframt sendur út reikningur fyrir byggingarleyfinu / byggingarheimildinni í samræmi við gildandi gjaldskrá embættisins.
Heimilt er að samþykkja byggingaráform og gefa út byggingarleyfi eða byggingarheimild samtímis, hafi öllum gögnum verið skilað til leyfisveitanda og umsóknin er í samræmi við skipulag.
Embætti byggingarfulltrúa UTU er búið að taka upp rafrænar undirritanir á teikningauppdrætti. Starfsmaður embættis sendir beiðni um rafræna undirritun til hönnuða eftir yfirferð og afgreiðslu. Pappír er því óþarfur hjá okkur á öll nýjustu málin ef hönnuður er með rafræn skilríki.
Umsókn hafnað/frestað:
Ef máli er hafnað eða frestað á afgreiðslufundi eða í skipulagsnefnd er umsækjanda sent bréf með rökstuðningi fyrir afgreiðslu auk þess sem tilgreint er um kæruheimild. Umsækjandi getur þá annaðhvort gert viðeigandi lagfæringar á gögnum og sent inn að nýju, óskað eftir endurupptöku með rökstuðningi eða kært ákvörðun byggingarfulltrúa til Úrskurðarnefndar umhverfis- og auðlindamála. Ef gerðar eru athugasemdir við fyrirliggjandi gögn eru athugasemdir sendar hönnuði og umsækjanda með tölvupósti eða bréfi. Verði byggingarfulltrúi var við að hönnuðir skili ítrekað ófullnægjandi eða röngum hönnunargögnum ber honum að skrá málsatvik og feril málsins í gagnasafn Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar. Byggingarfulltrúa ber að tilkynna Húsnæðis- og mannvirkjastofnun formlega um slík brot með gögnum málsins að veittum andmælarétti hönnuðar. Húsnæðis- og mannvirkjastofnun skal tilkynna viðkomandi hönnuði um skráninguna og gefa honum færi á að gera athugasemdir.
2. Útgáfa byggingarleyfis / byggingarheimildar:
Ef byggingarfulltrúi hefur samþykkt fyrirhuguð byggingaráform á afgreiðslufundi sínum tilkynnir hann umsækjanda um það formlega með afgreiðslubréfi. Afgreiðslubréfin eru birt á pósthólfi umsækjanda á island.is en er auk þess sent umsækjanda og hönnuði á uppgefin netföng viðkomandi sem fylgdu umsókn, ásamt leiðbeiningum um næstu skref.
Leiðbeiningarnar snúast um hvað þurfi að gera næst til að byggingarfulltrúi geti gefið út formlegt byggingarleyfi/byggingarheimild samkvæmt 13. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010:
- Aðaluppdrættir skulu vera undirritaðir og staðfestir af hönnuði og áritaðir af byggingarfulltrúa.
- Frá janúar 2022 hefur byggingarfulltrúi UTU bs. undirritað aðaluppdrætti rafrænt. Að afloknum afgreiðslufundi hefur byggingarfulltrúi sent alla aðaluppdrætti bygggingarinnar sem hann samþykkti í einu skjali til rafrænnar undirritunar hjá hönnuði teikninganna sem þar með hefur staðfest ábyrgð sína á hönnun framkvæmdanna. Að lokinni rafrænni undirritun hönnuðarins innsiglar byggingarfulltrúi skjalið og verður því þá ekki breytt eftir innsiglun. Byggingarframkvæmdir skulu fara fram samkvæmt samþykktum uppdráttum.
- Byggingarstjóri framkvæmdanna skal staðfesta ábyrgð sína og afhenda staðfestingu starfsábyrgðartryggingu fyrir framkvæmdinni.
- Ef ekki er tilgreint hver verður byggingarstjóri framkvæmdanna á umsókninni sjálfri skal umsækjandi, eða hönnuður fyrir hans hönd, tilnefna hann á þessum tímapunkti. Tilnefning byggingarstjóra fer fram í gegnum rafræna þjónustugátt UTU bs. – sjá kafla 02 og 03. Þegar byggingarstjóri er tilnefndur í þjónustugáttinni fær hann tilkynningu um að hann hafi verið tilnefndur á verkið og hann staðfestir að svo sé með sínum rafrænu skilríkjum og sendir inn sína starfsábyrgðartryggingu. Þegar byggingarstjóri hefur staðfest sig mun hann síðan tilnefna með sama hætti þá iðnmeistara sem koma að verkinu.
- Leyfisgjöld þurfa að vera greidd.
- Að afloknum afgreiðslufundi byggingarfulltrúa eru sendir út reikningar fyrir leyfisgjöldum í samræmi við gjaldskrá byggingarfulltrúa. Óheimilt er að gefa út byggingarheimild/byggingarleyfi nema leyfisgjöld hafi verið greidd.
Þegar ofangreind atriði hafa verið uppfyllt gefur byggingarfulltrúi út formlegt byggingarleyfi/byggingarheimild sem hann birtir umsækjana á pósthólfi hans á island.is og sendir honum jafnframt eftir atvikum í tölvupósti eða bréfpósti.
Þegar byggingarleyfi/byggingarheimild hefur verið birt má hefja framkvæmdir í takt við samþykkta aðaluppdrætti.